Krztusiec, inaczej koklusz, to zakaźna choroba, która jest wywoływana przez bakterie Bordetella pertusis. Zwykle przebiega pod postacią zapalenia oskrzeli o przewlekłym charakterze. Cechą, która wyróżnia krztusiec spośród innych chorób, jest przede wszystkim silny, napadowy kaszel, a także napady bezdechu podczas wdechu, wymioty po napadach kaszlu. Infekcja może występować zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Zwykle dotyczy osób, które nie przyjęły wszystkich dawek szczepień profilaktycznych.

 

Jakie mogą być objawy krztuśca u dzieci i dorosłych?

 

-Okres nieżytowy, który trwa 1–2 tygodnie. Dominują w nim objawy infekcji przeziębieniowej. Następnie pojawia się suchy kaszel, który występuje głównie w nocy;

-Okres napadowego kaszlu – utrzymuje się 4–6 tygodni. Przebieg tego etapu może różnić się w zależności od wieku chorego. U dzieci najczęściej występują ataki duszącego kaszlu, które przypominają „pianie koguta”. Napady pojawiają się zwykle seriami i kończą się odkrztuszaniem gęstej, lepkiej wydzieliny. Podczas fali kaszlu mogą pojawić się także wybroczyny, obrzęk i sinica twarzy. U noworodków atakom niekiedy towarzyszą bezdechy i drgawki. W przypadku dorosłych w przebiegu krztuśca występuje zwykle niecharakterystyczny kaszel, który utrzymuje się powyżej 3 tygodni;

-Okres zdrowienia, który może przedłużać się nawet do 4 miesięcy. Wówczas ataki kaszlu zaczynają stopniowo ustępować. Napady mogą jednak powracać, np. pod wpływem wysiłku fizycznego.

 

Jak można zapobiegać krztuścowi?

 

W ramach obowiązkowego kalendarza szczepień dla dzieci, który obowiązuje w Polsce, ochronę przed ciężkim przebiegiem kokluszu zapewnia szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP). W przypadku osób dorosłych warto pamiętać o podawaniu dawki przypominającej co 10 lat.

 

Jakie mogą być powikłania krztuśca?

 

Przechorowanie krztuśca może prowadzić do rozwoju:

-zapalenia płuc, odmy opłucnowej lub niedodmy;

-zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych, np.: krwawień wewnątrzczaszkowych i podtwardówkowych, drgawek, padaczki,

-zaburzeń świadomości, obrzęku mózgu czy trwałej niepełnosprawności intelektualnej i głuchoty;

-nietrzymania moczu;

-uszkodzeń w obrębie jamy ustnej pod wpływem przewlekłego kaszlu, m.in. naderwania wędzidełka języka;

-przepukliny.

 

Chorzy na koklusz muszą pozostać w domu, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się bakterii. Izolacja może zakończyć się najwcześniej po 5 dniach od włączenia antybiotykoterapii. Jeżeli nie zastosowano leczenia, należy przedłużyć izolację do 3 tygodni od pojawienia się ataków kaszlu. W każdym przypadku o postępowaniu chorego decyduje lekarz.